Blog Image
11/7/2025
11/7/2025
Onur Onar

Asma Tavanın Depreme Karşı Korunması

Asma Tavanların Depreme Karşı Korunması

Asma tavanlar, akustik ve estetik avantajları nedeniyle ticari ve kurumsal binalarda yaygın olarak kullanılmaktadır. Ancak, depremler sırasında bu sistemler genellikle ilk hasar gören yapısal olmayan elemanlardan biri olur.

FEMA E-74’e göre, asma tavan sistemlerinde sıkça karşılaşılan hasar türleri şunlardır:

  • Aşırı yatay ötelenme (drift) nedeniyle tavan taşıyıcı karkas birleşimlerinin kopması
  • Titreşim veya çerçeve ayrılması sonucu tavan plakalarının düşmesi
  • Aydınlatma, sprinkler veya menfez gibi entegre elemanların ayrılarak düşmesi
  • Özellikle sismik boşluklar bırakılmadığında, duvar kenarlarında taşıyıcı desteğin kaybı

Bu tür hasarlar; yaralanmalara, tahliyelerin engellenmesine ve hastane, veri merkezi gibi kritik tesislerde ciddi kesintilere yol açabilir. Northridge (1994) ve Christchurch (2011) depremleri gibi geçmiş afetlerde, yapısal olarak sağlam binalarda bile yaygın tavan çökmeleri gözlemlenmiştir.

Bu risklerin önlenmesi için tavan sistemlerinin sismik olarak güçlendirilmesi şarttır. FEMA E-74, çapraz sismik askı tellerinin (splayed wires) kullanılmasını, kenarlarda pozitif bağlantılarla sağlam çevre desteği sağlanmasını ve yapısal elemanlardan bağımsız hareket edebilmesi için yeterli boşluk bırakılmasını önermektedir. Ayrıca, tavan sistemleri ile diğer asılı ekipmanların birbiriyle çakışmasını önleyecek şekilde koordinasyon sağlanması kritik önem taşır.

Kısacası, asma tavanların depreme karşı korunması yalnızca bir mevzuat gerekliliği değil, aynı zamanda kullanıcı güvenliği ve operasyonel süreklilik açısından vazgeçilmez bir unsurdur.

Onur Onar

Sismik güvenlik, yapısal sistemler ve yapay zeka destekli mühendislik konularında deneyimli; büyük ölçekli kamu altyapı projeleri, savunma sanayi çalışmaları ve girişim geliştirme alanlarında güçlü bir geçmişe sahip.